🚩 23 oktober 2025 – GC De Markten, Brussel

Tijdens de debatavond “In Dialoog – De Publieke Ruimte” bracht GC De Markten bewoners, denkers en beleidsmakers samen voor een diepgaand gesprek over de rol van publieke ruimte in een veranderende stad. Onder leiding van moderator Margot Otten gingen onder meer professor Pepijn Kennis (Brussels Centre for Urban Studies) en Gitte Van Der Biest (JES Brussel) in gesprek met Imane Belguenani, Brussels parlementslid voor Open Vld.

Publieke ruimte als spiegel van de stad

De discussie vertrok vanuit een confronterende vaststelling: jongeren maken graag gebruik van pleinen en parken, maar voelen zich zelden echt betrokken bij het beleid errond. Volgens het rapport Reclaim the City van 11.11.11 ontbreekt het aan basisvoorzieningen (zitbanken, toiletten, drinkwater, verlichting) en is de spreiding van groen oneerlijk verdeeld over de stad. Ook veiligheid, gendergelijkheid en toegankelijkheid kwamen uitgebreid aan bod.

“Voor jongens is ‘de wijk’ vaak een plek van erkenning, voor meisjes eerder een plek van sociale controle. Publieke ruimte is niet neutraal. Daar moeten we als beleidsmakers rekening mee houden,” benadrukte Imane Belguenani.

Een liberale visie op stedelijke dynamiek

Vanuit haar liberale overtuiging pleitte Belguenani voor een positieve visie op stedelijke dynamiek: meer activiteit hoeft niet te betekenen dat er minder publieke ruimte overblijft. Het vraagt gewoon slimmere inrichting en duidelijke spelregels. De openbare ruimte is volgens haar van iedereen: bewoners, bezoekers én ondernemers.

“Vrijheid in de stad betekent ook: kunnen zitten zonder te moeten bestellen,” aldus Belguenani.

Ze verwees daarbij naar voorbeelden zoals het Sint-Katelijneplein, dat door gentrificatie en de opmars van ketens een deel van zijn gedeelde karakter verloor. “De uitdaging is om levendigheid te combineren met ontmoeting. Dat is de essentie van stedelijke vrijheid,” klonk het.

Van visie naar beleid

Belguenani wees op verschillende instrumenten die vandaag in ontwikkeling zijn, zoals de herziening van het Gewestelijk Bestemmingsplan (Share the City) en het ‘Draaiboek Publieke Ruimte’ van urban.brussels. Die leggen de nadruk op inclusief ontwerp, participatie van bewoners en klimaatbestendige inrichting.

Daarnaast pleitte ze voor concrete maatregelen:

• structurele betrokkenheid van jongeren bij het ontwerp van parken en pleinen,

• publieke ruimte “à la mesure des femmes”, met aandacht voor verlichting, mobiliteit en veiligheid,

• en een centrale databank over de toegankelijkheid van handels- en horecazaken, zodat Brussel voorspelbaarder wordt voor personen met beperkte mobiliteit.

Kritiek en vooruitgang

Op de vraag of Open Vld als bestuurspartij genoeg heeft gerealiseerd, bleef Belguenani helder:

“De stad verandert, en dus veranderen ook de uitdagingen. Maar er is wél vooruitgang: autoluwe zones, nieuwe parken, investeringen in verlichting, participatie en toegankelijkheid. Brussel evolueert, en dat is goed.”

“In Dialoog – De Publieke Ruimte” toonde dat stedelijk beleid pas echt werkt als het gesprek leeft tussen bewoners, onderzoekers en politici.“De publieke ruimte is de plek waar vrijheid en samenleven elkaar ontmoeten. Hoe we die ruimte vormgeven, zegt veel over wie we als stad willen zijn.”